นวัตกรรมสร้างสรรค์ทางสังคมของโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 5: กรณีศึกษา

Abstract

นวัตกรรมสร้างสรรค์ทางสังคมเป็นกระบวนทัศน์ใหม่ในการพัฒนาสังคมให้เข้มแข็งโดยอาศัยความร่วมมือของคนในสังคม ระบบการศึกษาเป็นระบบหนึ่งที่นำนวัตกรรมสร้างสรรค์ทางสังคมมาใช้ในการแก้ไขปัญหา บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายถึงปรากฏการณ์ของนวัตกรรมสร้างสรรค์ทางสังคม ตามกรอบแนวคิดของ Shier (2014) ทั้งการเปลี่ยนแปลงโดยสังคม สิ่งประดิษฐ์คิดค้น และกระบวนการใหม่ ซึ่งโรงเรียนบ้านเขาวง สาขาดงสะคร่านตาดฟ้า อยู่ในเกณฑ์การเป็นโรงเรียนที่ใช้นวัตกรรมนี้ จากการลงพื้นที่วิจัยเชิงคุณภาพภาคสนาม พบว่า การเปลี่ยนแปลงโดยสังคมเกิดจากครูในโรงเรียนที่เป็นนวัตกรสร้างสรรค์ทางสังคม โดยเป็นผู้ริเริ่มคิดค้นนวัตกรรมที่ช่วยเชื่อมโยงภาคส่วนต่างๆ ของสังคมให้เข้ามามีส่วนร่วมเปลี่ยนแปลงโรงเรียนจนเกิดผลสำเร็จ มีการพัฒนาจากจุดมุ่งหมายของพื้นที่ที่ประสบปัญหาและขาดแคลนหลายๆ ด้าน มีการลงมือปฏิบัติทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เรียกว่า ปรากฏการณ์ผีเสื้อกระพือปีกที่ส่งผลให้สังคมดีขึ้น เกิดเป็นสิ่งประดิษฐ์คิดค้นที่เรียกว่า “เครือข่ายจิตอาสาออนไลน์เพื่อพัฒนาโรงเรียนขนาดเล็ก” โดยมี facebook เป็นสื่อกลางในการสื่อสารนวัตกรรมไปยังผู้ใช้ เพื่อจัดหาสิ่งใหม่ๆ ให้กับโรงเรียน สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิดกระบวนการใหม่ที่ทำให้คนในสังคมมีปฏิสัมพันธ์และเกิดความร่วมมือกัน จนกระทั่งเปลี่ยนโรงเรียนขนาดเล็กให้มีประสิทธิภาพและศักยภาพในการบริหารจัดการมากยิ่งขึ้น

คำสำคัญ: นวัตกรรมสร้างสรรค์ทางสังคม, นวัตกรสร้างสรรค์ทางสังคม, โรงเรียนขนาดเล็ก, ปรากฏการณ์ผีเสื้อกระพือปีก

Social Innovation is a new paradigm in strengthening social development through social collaboration, which has been used to solve the problem in education system. This article aims to explain the phenomenon of social innovation under Lynden’s concept. Which includes socially transformative approach, product and innovative process. Bann khao Wong School: Dongsakran Tatfah Branch is qualified for using this innovation. From the field data collection by qualitative research methodology. The article found that this socially transformative approach caused by the school teacher, a social innovator, that invented how to connect the various sectors of society in order to make a successful change in school. This innovation was developed from the aim of an area that is experiencing the problem and lacking of several aspects. The action causes a change called “The Butterfly Effect”, which makes society better. The innovation leads to the product called “Online volunteer network to develop small school” caused by adapting existing things to meet changing social need. This product is being promoted through facebook to provide the new things to school and to introduce new methods of intervention to online users. These cause a new process that makes social interaction and corporation. Until the small-sized school is changed efficiency and potential in the management even more.

Keywords: social innovation, social innovator, small-sized school, butterfly effect